یکی از عوامل مهم تربیتی که در تکامل و احیاء شخصیت اثر اساسی و مهم دارد علم آموزی و یادگیری و آشنائی با علوم و فنون گوناگون است.

در گفته های مختلف از معصومین علیهم السلام آورده شده که جوانان و نوجوانان را سفارش به آموختن و یا آموزگاری می کنند و به علت اهمیت آن تنبیه را نیز تجویز نمودند اما با همه این تأکیدات توصیه به آموختن هر علمی و هر آموزه ای نمی شود بلکه خواسته شده به آموزه های نافع و مفید و زندگی ساز روی آورده شود و با آینده نگری و بصیرت کامل به آموزشها و حرفه هائی بپردازند تا در زندگی دینی و دنیائی آینده ی آنان مؤثر و مفید باشد برای تشخیص علوم و فنون نافع نیازمندیهای آینده مطالبات گوناگون از فرد همچنین مسئولیتهای فرد می تواند ملاک قرار گیرد.
مثلا یک دختر جوان یکی از مسئولیتهای آینده او سمت همسری و دیگری مادری است به همین دلیل باید دانستنیهای مفید برای این دو مسئولیت را در دوران قبل از ازدواج برای خود فراهم آورد.

یک جوان پسر یکی از فوری ترین نیازهای او اطلاعات اقتصادی برای فعالیتهای صحیح و سودآور اقتصادی، مدیریت خانواده و علم به مسئولیتهای پدری است.
حضرت علی علیه السلام در این مورد توصیه به جوانان دارند.

حضرت علی (علیه السلام):
اولی الاشیاء ان یتعلمها الاحداث الاشیاء التی اذا صاروا رجالا احتاجوا الیها.

بهترین آموزه های دوران جوانی آموزه هائی است که در دوره بزرگسالی مورد نیاز فرد باشد.
«جوان فلسفی، ص 401»

نکات:

1- جوانان برای موفقیتهای علمی و عملی باید براساس یک اولویت بندی صحیح زندگی خود را مرتب نمایند.
2- اولویت بندی آموزه ها و اطلاعات لازم است.
3- گاهی جوانان عمر را صرف یادگیری مسائل غیر مفید می کنند.
4- یکی از مهمترین ملاکهای اولویت بندی نیاز آینده می باشد.
5- در بزرگسالی یکی از احتیاجات جدی زندگی اطلاعات و علوم و فنون بدست آمده در دوره جوانی است.
6- آموزشهای دوره جوانی پشتوانه و ذخیره زندگی در دوره پیری است.